Opinie | ABP moet direct stoppen met fossiele beleggingen (2024)

Pensioenen Het ABP blijft nog decennia doorgaan met investeren in olie en gas. Dat is slecht voor het klimaat én voor het ambtenarenpensioen, vinden Bas Heukels, Emiel Spanier en Jasmijn Vrooland.

• Gepubliceerd op29 september 2021
• Leestijd3 minuten

Wat houdt ABP nog tegen? Terwijl een groot deel van de 120.000 rijksambtenaren zich inzet om de internationale en Nederlandse klimaatdoelen te behalen, investeert ons pensioenfonds, het Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds (ABP), voor miljarden euro’s in de fossiele industrie. Een groeiende groep bezorgde rijksambtenaren roept ABP ter verantwoording. De huidige investeringen in de fossiele industrie van ABP zijn absoluut niet in lijn met de afspraken van het Klimaatakkoord van Parijs uit 2015 om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5 graad. Na het kleinere Pensioenfonds Horeca en Catering stapte PME, het pensioenfonds voor de metaalsector, als eerste grote pensioenfonds uit olie en gas – nu ABP nog.

Waarom dan niet overstappen naar een duurzamer pensioenfonds? Als rijksambtenaar hebben wij die optie niet. In navolging van eerdere oproepen van duizenden ambtenaren van de gemeente Amsterdam, onderwijzers, medewerkers van de waterschappen, onderzoekers van de Technische Universiteit Delft en Universiteit Wageningen en het college van bestuur van de Universiteit Maastricht, willen wij daarom dat ABP de lat hoger legt, veel hoger.

Fossielvrij

We willen dat ABP per direct stopt met nieuwe investeringen in de fossiele industrie en uiterlijk in 2025 een volledig fossielvrije portefeuille heeft. Meer dan drieduizend werkende en gepensioneerde rijksambtenaren die al onze petitie hebben getekend willen dit ook.

Om de opwarming van het klimaat te beperken tot 1,5 graad, moet de wereld op korte termijn stoppen met het gebruik van fossiele energie. Hiervoor is een bijzonder snelle transitie nodig naar grootschalig gebruik van hernieuwbare energie, zoals blijkt uit het nieuwe IPCC-rapport. ‘Zelfs’ het invloedrijke Internationaal Energieagentschap IEA erkent dat een snelle afbouw van fossiele beleggingen onmisbaar is in de strijd tegen de opwarming van het klimaat.

Dit vraagt van ons allemaal een bijdrage, maar zeker van grote investeerders zoals pensioenfondsen, die met hun invloed en keuzes kunnen zorgen voor de nodige grote stappen. ABP beheert namens drie miljoen deelnemers 466 miljard euro aan investeringen, waarvan 15 miljard in de fossiele industrie.

Hiermee kan het een significante bijdrage leveren aan die noodzakelijke transitie. Een versnelling van de verduurzaming van het ABP-vermogen is dan ook hard nodig.

Fossiele beleggingen leveren minder rendement op dan investeringen in andere sectoren

Op papier committeert ABP zich aan de afspraken van het Parijsakkoord en zegt het te streven naar een klimaatneutrale beleggingsportefeuille in 2050. In de praktijk doet ABP er momenteel echter weinig aan om zijn portefeuille te vergroenen. Onderzoek laat zien dat de investeringen van ABP in 2018 wereldwijd bijna honderd miljoen ton CO₂ hebben uitgestoten. Dat is meer dan de helft van de CO₂-uitstoot van heel Nederland. ABP heeft als doelstelling om in 2050 klimaatneutraal te zijn, maar concreet heeft ABP alleen als doel om kolen en teerzand voor 2025 grotendeels uit te bannen.

ABP-bestuursvoorzitter Corien Wortmann stelde in juni dat investeringen in olie en gas nog decennia doorgaan. Zo halen we de Parijsdoelen nooit.

Niet alleen voor het klimaat is dit nadelig, ook de waarde van ons pensioen wordt door de fossiele beleggingen van ABP op het spel gezet. Fossiele beleggingen leveren minder rendement op dan investeringen in andere sectoren, zoals bijvoorbeeld hernieuwbare energie. De afgelopen vijf jaar leverden investeringen in niet-fossiele energiebedrijven structureel meer op.

Daarnaast wijzen financiële toezichthouders, zoals De Nederlandsche Bank, steeds vaker op de financiële risico’s die gepaard gaan met klimaatverandering. Het is nog niet te laat. ABP moet nu in het belang van de deelnemers naar deze inzichten gaan handelen.

In reactie op eerdere oproepen aan het bestuur om sneller te vergroenen, geeft ABP aan dat het inzet op ‘engagement’: door in de bestuurskamers van de fossiele industrie aan tafel te zitten kan het pensioenfonds invloed uitoefenen. In theorie is dat een fraai beeld: ABP als ‘klimaatdrammer’ op de koffie bij Ben van Beurden van Shell. In de praktijk komt het pensioenfonds deze belofte echter niet na. Vier van de vijf keer stemde ABP tegen aandeelhoudersresoluties die fossiele bedrijven in lijn brengen met het Parijsakkoord. Kortom, ABP maakt nauwelijks gebruik van zijn invloed om fossiele bedrijven van binnenuit te verduurzamen.

Bestendige economie

Hoe mooi zou het zijn als ons pensioengeld nu al bij zou dragen aan een leefbare toekomst met een bestendige economie? Investeren in je pensioen gaat bij uitstek over het veilig stellen van je toekomst. Daar horen keuzes bij die maatschappelijke verantwoordelijkheid en leiderschap uitstralen. Daarom roepen wij ABP op om geen klimaattreuzelaar, maar een klimaatleider te zijn en versneld te stoppen met investeren in de fossiele industrie. ABP, neem eindelijk verantwoordelijkheid, kom in actie en vergroen ons pensioen! Volg het goede voorbeeld van de pensioenfondsen Horeca en Catering en PME. Voor onze toekomst en de generaties na ons.